Home
BERT VAN ZELM
 
Back to writings

DE HANDEN

 

Op facebook tonen ze geregeld oude berichten en zo kwam ik een tegen die een 'hand' toonde. Het resulteerde in deze tekst:

 

In Nederland bestaat nog steeds de ‘avondvierdaagse’. Je loopt vier avonden achter elkaar een parcours van tussen de 2,5 en 15 kilometer. Aan het einde krijg je een medaille.

 

 

Ik ben die helaas verloren tijdens de vele verhuizingen.

 

Ik zal 10 oud zijn geweest toen ik de vierdaagse liep. Met de tong op mijn schoenen kwam ik de laatste avond thuis. Maar ik was trots!

De tv stond aan, mijn moeder keek naar een aflevering van de ‘Adams Family’.

 

 

Toen gebeurde het: op de tafel bij de Adams Family thuis stond een doosje waaruit een hand tevoorschijn kwam.

 

 

Die nacht had ik afschuwelijke nachtmerries. De hand kroop naar me toe, verschrikkelijk.

Is dit de aanleiding voor mij geweest om handen soms een zelfstandig leven toe te kennen?

 

Ik krabbel naast compositieschetsen, kopieën van prachtige schilderijen van anderen, dagboekoverpeinzingen, ook surrealistische invallen in mijn schetsboekjes.

In 1992 tekende ik ‘HAND IMITEERT MOND’.

 

 

Het was het begin van een serie olieverfschilderijen van handen. Allereerst was er de olieverf versie van de hand die een mond nadoet.

 

 

De grappigste was misschien ‘HAND STROOIT ZIJN NAGELS’.

 

 

De handen-serie volgde op de serie hoofden uit doosjes. Maar niet uit doosjes!

 

 

Ik wilde wat anders dan hoofden, maar wel met een ‘menselijke lading’. Hier de acht resterende handen.

 

 

In de tekst ‘OP ZOEK NAAR EEN STIJL’ komt ook een ander aspect van de handen naar voren: de gezwollen vormen en het monumentale effect ervan. Wederom heeft het te maken met nachtmerries. Mijn moeder noemde die groeidromen.

Klik op de grijze tekst om naar de tekst te gaan en vervolgens het hoofdstuk: HANDEN, MONUMENTALITEIT EN CONSOLIDATIE, 1993-1999.


De serie handen was aanvankelijk alles klein - en middel formaat. Tweemaal is de hand echter op een groot doek terecht gekomen. De eerste maal om iets mysterieus en lichtgevends te presenteren.

 

 

‘SHHH’

olieverf op doek.

170 x 130 cm.

2005.

 

En de laatste maal op het doek:

 

 ‘SETTING SUN’

olieverf op doek.

200 x 150 cm.

2008.

 


Toen ik 'SETTING SUN' schilderde woonde al lang in Spanje en andere onderwerpen namen mij meer in beslag.

Misschien dat ooit de verschillende onderwerpen elkaar op een doek de hand zullen schudden...

Wie ik waarschijnlijk nooit een hand had willen geven is Henri Matisse. Je schildert wie je bent, zoals ook de manier waarop je iemand een hand geeft veel over je zegt. De vingers aan de handen zien er bij hem bijna altijd als een verzameling te lang in het groentvak gelegen wortels uit.

 

 

 

Hij kan niet anders als van die slappe nattig aanvoelende zweethanddrukjes gegeven hebben. Bah! Maar als ik ooit deze dame tegenkom zal ik haar handen kussen. Klik op de afbeelding om te begrijpen waarom.

 

 


Barcelona, 27 november 2023.

 

 

Back to writings